Oniki Adalar ve Kiklad Adaları’nda Mavi Tur

Kalimnos, Oniki Ada Grubu’nun dördüncü büyük adasıdır. Yunan sünger toplama ticaretinin 19. yüzyılda büyümesi nedeniyle sık sık “deniz süngeri toplayıcılarının adası” olarak adlandırılmıştır. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Kalimnos, deniz süngeri toplama faaliyetine adanmış tek Yunan adası olarak kalmış, hem iç hem de dış pazarlara tedarik sağlamıştır. Antik çağlarda Kalimnos ve Leros, Kalydnae adaları olarak bilinmekteydi. Kalimnos’un ilk sakinlerinin Küçük Asya’nın Karesleri olduğu söylenmektedir. 1306 yılında Rodos Hospitaller Şövalyeleri tarafından fethedilmiş ve 1522 yılında Türkler adayı işgal edene kadar Kalimnos’ta kalmışlardır. İtalyanlar 1912’de adayı ele geçirmiş ve 1948’de Yunanistan’ın bir parçası olmuştur. Bugün alternatif tarzda tatiller ve tırmanma, dalış, dağcılık gibi aktiviteler sunan dünyaca ünlü bir turizm merkezidir.

Yunan mitolojisine göre Leros, ormanların ve avcılığın tanrıçası Artemis’in adası olarak kabul edilirdi. Sakin bir tatil için ideal bir yer olup İtalyan mimarisi ile inşa edilmiş evler dikkat çekmektedir. Kristal berraklığında sulara sahip plajlardan birini seçerek ve Apityki Tepesi’ndeki heybetli Panagia kalesini ziyaret edebilirsiniz. Hava koşullarına karşı korunaklı koylar, tepeler, geniş çam ormanları, zeytin bahçeleri ve tatlı su akıntılarının bulunduğu alçak düzlükler muhteşem doğa tablosunu tamamlamaktadır.

Leros’un tarihi Neolitik dönemde başlamış, antik dönemde ise ada bir İyonya yerleşim yeri haline gelmiştir. Erken Hıristiyanlık döneminde (5.-7. yy.) yerleşimler kıyı boylarına yayılmıştır. 1912 yılında ada İtalyan egemenliği altına girmiş, İtalyanlar adanın stratejik konumundan ve doğal limanından tam anlamıyla yararlanmışlardır. Leros 1948 yılında Yunanistan’a bağlanmıştır.

Patmos, ‘Kıyamet Adası’ ya da ‘Ege’nin Kudüs’ü’ olarak bilinir: İsa’nın havarilerinden biri olan ve MS 95 yılında Roma İmparatoru Domitian tarafından bu adaya sürgün edilen Teolog Yuhanna, Yeni Ahit’in son kitabı olan ‘Vahiy Kitabı’nı adanın mağaralarından birinde yazmıştır.

Bugün bilinen adıyla ‘Kıyamet Mağarası’, Yunanistan’ın en tarihi ve etkileyici yerlerinden biridir. Kutsal Hristodoulos, 1088 yılında Teolog Aziz John Manastırı’nı kurmuştur. Zamanla ada gelişmiş ve ilk konaklar 16. yüzyılın sonunda, Patmos Ruhban Okulu (ya da Patmian Okulu) ise 1713 yılında inşa edilmiştir. Ada, 1948 yılında resmen Yunan toprağı olmuştur.

Bu küçük geleneksel kasaba, İlahiyatçı Aziz John Manastırı etrafında inşa edilmiştir ve Ege’de bulunabilecek en güzel ve en iyi korunmuş ortaçağ kasabalarından biridir. Yan yana inşa edilmiş evler, yüksek pencerelere sahiptir. Petrokopio (taş ocağı anlamına gelir) ve Manolakas’tan gelen taşlarla inşa edilen bu evler, 15-17. yüzyıllardan kalma düzinelerce kilisenin bulunduğu dar ve labirent gibi Arnavut kaldırımlı sokaklarda yer almaktadır. Çatılar, selvi ağacından ve alternatif olarak astivi (Patmos’a özgü bir tür çalı), deniz yosunu ve çamurdan yapılmış katmanlardan oluşmaktadır.

Bu ada, Luc Besson’un çoğunlukla Amorgos’ta çektiği ‘The Big Blue‘ filminin mekanlarından biridir. Kiklad Adaları’nın en doğu ucunda konumlanan Amorgos, eşsiz karakteriyle dikkat çeker. İmpozant dik yamaçları, dağlık manzaraları, orta verimlilikteki ekim alanları, güneydeki engebeli kıyı kayalıkları ve kuzeydeki pitoresk koylarla çevrili güzel kıyı şeridi, Amorgos’un çarpıcı topografyasını oluşturur.

Tarih öncesi dönemlerden itibaren yerleşim gören ada, Kikladlar döneminde zengin bir kültürel mirasa kavuşmuştur. Bu dönemde ticaret, denizcilik ve sanat alanlarında önemli gelişmeler yaşanmıştır. Ada üzerinde Minoa, Arkesini ve Aigiali olmak üzere üç antik kent bulunmaktadır. Roma hakimiyeti döneminde sürgün yeri olarak kullanılan Amorgos’ta, Bizans Dönemi’nde inşa edilen ve adanın simgesi haline gelen Panagia Hozoviotissa Manastırı yer alır. Frank istilalarına maruz kalan ada, 16. yüzyılda Osmanlıların eline geçmiştir ve 1821’deki Yunan Devrimi’ne kadar Türk hakimiyetinde kalmıştır.

Geleneksel Kiklad mimarisinin ve zengin müzik geleneğinin izlerini taşıyan köyler, adanın kültürel dokusunu zenginleştirir. Yoğun yürüyüş parkuru ağı sayesinde ziyaretçiler, tarihi anıtları keşfedebilir ve Amorgos’un doğal güzelliklerini keşfedebilirler. 121 kilometrekarelik yüzölçümüne ve 112 kilometre uzunluğundaki kıyı şeridine sahip olan adanın en yüksek noktası, 821 metre yüksekliğindeki Krikellos Dağı’dır.

Amorgos, Kiklad Adaları’nın en güzel köylerinden biri olarak kabul edilir ve adanın merkezinde, dağlar ve eski yel değirmenleri ile çevrili tepeler arasında yer alır. Köyün üzerindeki heybetli kayalıkta bir kale bulunurken, altında bembeyaz evleriyle köy kendine has bir güzellik sunar. Eski kiliseler, renkli kapı ve pencereleri olan geleneksel beyaz evler, Arnavut kaldırımlı sokaklar, küçük meydanlar, güzel teraslar ve renkli çiçek saksılarıyla süslü merdivenler, küçük tavernalar ve kafeler, adanın kendine özgü karakteriyle ziyaretçileri etkilemektedir.

Mikonos, dünyanın en ünlü Yunan adalarından biridir ve global çapta tanınan ünlülerin de favori destinasyonlarından biridir. Çıplak tepeleri, çarpıcı kumsalları, iyi korunmuş Kiklad mimari tarzıyla, küçük beyaz kiliseleri ve eşsiz güzellikteki manzaraları ile en güzel Kiklad adalarından biri olarak kabul edilir. Son yıllarda, adanın fizyonomisi ve mimarisiyle uyumlu birçok villa ve otel inşa edilmiştir. Mikonos, kabaca Kiklad adalar grubunun merkezinde, Tinos ve Naxos arasında yer almakta ve Delos’a en yakın ada olup 87 kilometrekarelik bir alana ve 82 kilometrelik bir kıyı şeridine sahiptir. Adaya Atina, Selanik ve diğer Yunan şehirlerinden ulaşım sağlayan bir havaalanı bulunmaktadır.

Bu ada, Kiklad Adaları’ndaki en güzel kasabalardan biri olarak kabul edilir ve güzel ve sade Ege tarzını mükemmel bir şekilde korumuştur. Dar, Arnavut kaldırımlı sokakları; mavi pencereli, küçük ahşap balkonlu yeni badanalı evleri; çok renkli ve hoş kokulu çiçeklerle dolu saksıları; kiliseleri, müzeleri ve ticaretin hareketli olduğu dükkanlarıyla dolu sokaklarıyla olağanüstü bir atmosfer sunar. Yaz aylarında, dar sokaklar lüks mağazaları, butikleri gezen ya da ünlü kulüp ve restoranlarda eğlenen insanlarla dolup taşar. Liman da aynı şekilde pitoresktir ve çok renkli balıkçı tekneleri arasında adanın maskotu olan ünlü pelikan Petros’u görebilirsiniz.

Kiklad Adaları’nın merkezinde konumlanan Paros, eşsiz doğal güzellikleri, uzun kumsalları, berrak suları ve çarpıcı manzaralarıyla en popüler tatil yerlerinden biri olarak kabul edilir. Kozmopolit yapısı ve iyi gelişmiş turizm altyapısıyla, ziyaretçilerine unutulmaz bir tatil deneyimi sunan bir beldedir.

Tarihsel açıdan bakıldığında, Paros, Ege’nin idari ve ticari merkezi olarak önemli bir rol oynamıştır. Adada, Romalılar, Bizanslılar, Franklar, Venedikliler ve Türkler gibi birçok fatihin izleri bulunur ve bu zengin tarih, ada üzerindeki arkeolojik alanlar ve tarihi eserlerle gözler önüne serilir. Paros, antik çağlarda özellikle mermeriyle ünlüydü; bu değerli malzeme, birçok ünlü anıtın inşasında kullanılmıştır. Ayrıca, ada, ünlü antik Yunan heykeltıraşlarının, ressamlarının ve şairlerinin doğum yeri olarak da bilinir. 1207 yılında Ege Dükalığı’nın bir parçası haline gelen Paros, 1537’de Osmanlı İmparatorluğu’nun hakimiyetine geçmiştir.

Naxos, Kiklad Adaları’nın en büyük ve en verimli üyesidir. Olağanüstü manzaralar sunan yüksek dağlara (Kiklad Adaları’nın en yüksek zirvesi olan 1.004 metre yüksekliğindeki Zas Dağı dahil) ve benzersiz bir karaktere sahip dağ köylerine ev sahipliği yapmaktadır.

Eski zamanlarda, adada tanrı Dionysos’a tapılmakta idi. Mitolojiye göre, Dionysos, Theseus tarafından Naxos’ta terk edilen Ariadne ile bu adada buluşmuştur. Naxos, antik dönemden bugüne kadar mükemmel narenciye, olağanüstü kalitede şaraplar ve çeşitli lezzetli peynirler üretmektedir.

Adanın ilk sakinleri Karyalılar olup, ardından Giritliler ve İyonyalılar tarafından yerleşim görülmüştür. Naxos, antik çağda şarabıyla ünlü bir yer olup, Dionysos’un ibadet yeri olarak bilinirdi. M.Ö. 6. yüzyılda ticari, finansal ve kültürel anlamda büyük bir gelişme göstermiş ve iki Atina (ya da Delos) liginin bir üyesi haline gelmiştir. Venedik işgali sırasında 1207 yılında Marcus Sanudo tarafından Naxos Dükalığı kurulmuş ve Venedikliler 1566’ya kadar ada üzerinde etkili olmuşlardır. 1579 yılında Osmanlı hakimiyetine geçen Naxos, 1830 yılından itibaren Yunan devletinin bir parçasıdır.

Kiklad kültürünün özgün özelliklerini taşıyan adanın başkenti, çeşitli tarihi dönemlerden kalma çok sayıda anıtla bezelidir. Şehrin kalbi, Eski Kariye olarak bilinen eski kale şehrinde, Arnavut kaldırımlı sokaklar (kalderimia) ve Venedik kalesi ile atmaktadır. Venedik armalı evlerin süslediği girişler, dar kemerli sokaklar (“stegadia” olarak bilinir), Katolik kiliseleri ve surlar, Kiklad ve Ortaçağ mimarisinin eşsiz bir karışımını sergilemektedir.

Astipalea, Oniki Adalar’ın en batısında yer alır ve Kiklad Adaları ile buluştuğu noktada konumlanır. Bu özelliği, adanın manzaralarını ve mimarisini Kiklad Adaları’na benzer kılar. Ada, 100 metre genişliğindeki ince bir kara şeridi ile Mesa Nisi (batı kısmı) ve Exo Nisi (doğu kısmı) olmak üzere ikiye ayrılmıştır ve toplam 97 km²’lik bir yüzölçümüne sahiptir.

Astipalea adını, mitolojide Phoenix ve Perimede’nin kızı olan Astipalea’dan almaktadır. Adanın tarih öncesi dönemlerde balıkçılığıyla tanınması nedeniyle Ichthyoessa olarak da bilindiği bilinmektedir. Tarih boyunca çeşitli dönemlerde Venedik ve Osmanlı egemenliği gibi farklı yönetimler altında kalmıştır. Diğer Oniki Adalar gibi Astipalea da 1912’ye kadar çeşitli egemenlikler altında kalmış ve sonunda 1948’de Yunanistan’a bağlanmıştır.

Astipalea’nın başkenti ve limanı olan Chora, Ege’nin en etkileyici köylerinden biri olarak kabul edilir. İki koy oluşturan bir kayanın üzerinde yer alan bu kasaba, tepesinde bulunan ve beyaz kubbeleri ile dikkat çeken Evangelistria ve Agios Georgios kiliselerinin yanı sıra Chora kalesini barındırır. Kale etrafında, beyaz badanalı duvarları, mavi kapı ve pencereleri ile geleneksel Kariye evleri ziyaretçilere adanın tarihini ve kültürünü hissettiren bir atmosfer sunar.

Turkuaz suların sonsuz kumsalları, yemyeşil bitki örtüsü ve bolca akan dereler, antik ve ortaçağ anıtları, İtalyan mimarisinin görkemli binaları; tüm bu güzellikler, Kos adasını tanımlayan özellikler arasında yer alır. Oniki Ada Grubu’nun üçüncü büyük adası olan ve Türkiye kıyılarından sadece 4 mil uzakta bulunan Kos, zengin tarihi ve doğal güzellikleriyle dikkat çeker.

Adanın adı, efsaneye göre eski bir kral olan Merops’un kızı Koos’tan gelmektedir. Aynı zamanda “Tıbbın Babası” olarak bilinen Hipokrat’ın (MÖ 460-377) doğum yeri olan Kos, Neolitik dönemden (MÖ 5-4. binyıl) itibaren yerleşim görmüş bir adadır. 14. yüzyılda, Aziz John Tarikatı’na bağlı Hospitaller Şövalyeleri adayı ele geçirmiş, eski kalelerin surlarını güçlendirmiş ve yeni kaleler inşa etmişlerdir. Türk işgali sırasında ada, Şövalyeler ve Venedikliler gibi birçok istilacının saldırısına uğramıştır. İtalyan yönetimi döneminde (1912-1945), adada birçok anıtsal kamu binası inşa edilmiştir. Kos, 1948 yılında resmi olarak Yunanistan’a bağlanmıştır.